Cập nhật lần cuối vào 05/10/2024 bởi cuongpham
Biểu đồ Pareto là gì?
Biểu đồ Pareto là một dạng biểu đồ cho phép bạn phân loại thông tin bằng đồ họa từ mức độ liên quan nhiều nhất đến ít nhất. Nhờ đó bạn có thể nhận ra những vấn đề quan trọng nhất mà doanh nghiệp nên tập trung vào và giải quyết.
Phương pháp này dựa trên nguyên tắc Pareto, thường được gọi là quy tắc 80/20, phát triển mối quan hệ tương ứng giữa các nhóm 80-20. Trong đó 80% kết quả là do 20% nguyên nhân.
Còn được gọi là đường cong phân phối ABC, biểu đồ Pareto phân loại các khía cạnh liên quan đến một vấn đề và sắp xếp chúng theo tần suất cao nhất đến thấp nhất. Nhờ đó, người xem dễ hình dung rõ ràng nguyên nhân của những vấn đề còn đang tồn tại, ảnh hưởng xấu đến hoạt động kinh doanh.
Nhiều doanh nghiệp cho rằng tăng lợi nhuận đồng nghĩa với việc tăng thêm sự đa dạng cho sản phẩm. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn đúng. Đôi khi, chính những sản phẩm cũ chưa được nghiên cứu kỹ trước khi phát triển, làm ảnh hưởng tới cái nhìn của khách hàng về thương hiệu, dẫn tới giảm số bán của nhiều sản phẩm khác. Cải thiện những vấn đề này cũng là một phương pháp hiệu quả để tăng trưởng doanh thu
Vì vậy, chức năng của biểu đồ Pareto là giúp các doanh nghiệp có thể nhận ra đâu là nhu cầu quan trọng nhất mà họ nên hướng nỗ lực của mình vào để không lãng phí nguồn lực vào các vấn đề không liên quan. Điều đó cũng cho thấy tầm quan trọng của việc luôn tiến hành phân tích dữ liệu khi bắt đầu một chiến dịch
Đặc trưng của biểu đồ Pareto
Biểu đồ Pareto là một kỹ thuật tính toán đơn giản. Nó giúp xác định các nguyên nhân hoặc vấn đề quan trọng nhất gây ra ảnh hưởng cho doanh nghiệp, cho phép nỗ lực giải quyết vấn đề đúng mục tiêu hơn. Sau đây là những đặc điểm quan trọng nhất của biểu đồ Pareto:
Biểu đồ thanh dọc
Nó đại diện cho các loại hoặc các yếu tố khác nhau. Chiều cao của mỗi thanh biểu thị tần suất, cường độ hoặc mức độ liên quan của danh mục được biểu thị.
Biểu đồ sắp xếp thứ tự giảm dần
Các thanh được sắp xếp theo thứ tự giảm dần từ trái sang phải, với yếu tố quan trọng nhất ở bên trái. Điều này cho phép bạn nhanh chóng khám phá các yếu tố quan trọng nhất góp phần vào một vấn đề hay một hoàn cảnh mà doanh nghiệp đang gặp phải
Biểu đồ đường
Một biểu đồ đường được chồng lên trên biểu đồ thanh để minh họa tỷ lệ phần trăm tích lũy của từ từng yếu tố vào mục tiêu tổng thể. Nó bắt đầu ở bên trái và tăng dần về bên phải, thường là một đường cong.
Nhãn trục
Trục dọc bên trái biểu thị tần suất hoặc cường độ của từng yếu tố, trong khi trục ngang ở dưới cùng biểu thị chính các yếu tố đó
Nhãn danh mục
Mỗi thanh trên biểu đồ được gắn nhãn để chỉ ra những yếu tố liên quan. Những nhãn này giúp hiểu được các khía cạnh cụ thể đang được xem xét tác động đến doanh nghiệp
Chia tỷ lệ
Biểu đồ Pareto nhấn mạnh khái niệm “80/20”, cho thấy đâu là yếu tố tác động mạnh, đâu là yếu tố tác động yếu. Mặc dù tất cả đều ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, tuy nhiên cần có sự phân bổ nguồn lực hợp lý, phù hợp với mức độ ảnh hưởng của các yếu tố. Biểu đồ Pareto giúp ưu tiên các nguồn lực và chú ý đến các yếu tố quan trọng nhất cần cải thiện.
Phân tích và ra quyết định
Biểu đồ giúp đưa ra quyết định có tính ứng dụng vào thực tế dễ dàng hơn bằng cách thể hiện trực quan mức độ quan trọng của các yếu tố khác nhau. Nó cho phép bạn tìm ra những nguyên nhân chính gây ảnh hưởng và đưa ra cách giải quyết để đạt được kết quả mong muốn.
Ý nghĩa của biểu đồ Pareto
Pareto Chart mang lại nhiều ý nghĩa trong quản trị doanh nghiệp, cũng như đầu tư nói chung và phân tích thị trường nói riêng, gồm:
Phân loại và ưu tiên các yếu tố quan trọng: Giúp người dùng xác định và tập trung vào các vấn đề cần giải quyết trước tiên, từ đó nâng cao hiệu suất công việc.
Tối ưu hóa quy trình: Giúp cải thiện, gia tăng năng suất thông qua việc xác định và giải quyết các nguyên nhân chính gây ra vấn đề.
Quản trị rủi ro: Hỗ trợ doanh nghiệp trong việc dự đoán và đưa ra các giải pháp kịp thời, giúp giảm thiểu rủi ro.
Xác định hướng phát triển bền vững: Giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược phát triển lâu dài và bền vững thông qua việc hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
Ưu nhược điểm của biểu đồ Pareto
Ưu điểm
Xác định được sự ưu tiên: Lợi ích cốt lõi mà biểu đồ Pareto mang lại là giúp nhanh chóng xác định được 20% nguyên nhân gốc rễ gây ra 80% kết quả, từ đó có kế hoạch tập trung vào xử lý 20% nguyên nhân này với mức độ ưu tiên cao nhất (sớm nhất, dành nhiều nguồn lực nhất,…)
Khả năng giao tiếp và truyền tải thông tin: Biểu đồ Pareto có thể hỗ trợ tốt cho việc trao đổi thông tin và thuyết trình dữ liệu trong nội bộ, bởi lúc này các con số nhập nhằng và phức tạp ban đầu đã được đơn giản hoá và trực quan hoá thành các cột giá trị và đường đồ thị.
Nhược điểm
Không cung cấp giải pháp cho vấn đề, chỉ tối ưu trong việc xác định nguyên nhân gốc rễ của vấn đề
Chỉ tập trung vào dữ liệu trong quá khứ
Chỉ có thể hiển thị các dữ liệu định tính có thể quan sát được, không có khả năng thể hiện các dữ liệu định lượng chi tiết
Một lưu ý khác, nguyên tắc Pareto không khuyên bạn chỉ cần tập trung nỗ lực cho 80% phần việc quan trọng. Có thể đúng là 80% cây cầu được xây dựng trong 20% đầu tiên của quãng thời gian, nhưng bạn vẫn cần phần hoàn thiện còn lại để cây cầu có thể hoạt động.
Nguyên tắc Pareto là một kết quả đúc rút từ thực tế, chứ không phải là quy luật tự nhiên.